Luty, nazywany miesiącem zakochanych, to szczególny czas dla par, które w Dzień Zakochanych eksponują wyjątkowość swoich uczuć. Jednakże zdarzają się sytuacje życiowe, które doprowadzając do rozpadu związków zarówno tych nieformalnych, jak też małżeńskich. W dzisiejszym artykule przedstawimy czytelnikom wskazówki dotyczące sporządzenia pozwu rozwodowego oraz ogólne informacje o sprawie rozwodowej i skutkach rozwodu.

Małżeństwo traktowane jest jako stosunek prawny, w którego skład wchodzą uprawnienia i obowiązki, zarówno niemajątkowe, jak i majątkowe. Jest to stosunek prawny powstały z woli małżonków, ale w sposób sformalizowany i trwały. Natomiast w sytuacji gdy między małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia, sąd może rozwiązać małżeństwo przez rozwód. Co oznacza, że między małżonkami została zerwana więź duchowa, fizyczna i gospodarcza, a powrót małżeństwa do wspólnego pożycia nie nastąpi.

Aby się rozwieść należy złożyć pozew do Sądu Okręgowego, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie wspólne miejsce zamieszkania, jeśli chociaż jedno tam przebywa. W innych przypadkach pozew wnosi się do sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania pozwanego, a gdy i tej podstawy nie ma, to dla miejsca zamieszkania powoda. Należy pamiętać, że miejsce zamieszkania to miejscowość, w której osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Dlatego też, miejscem zamieszkania jest nie tylko to miejsce, gdzie małżonkowie mieszkali wspólnie przez dłuższy czas, ale jest to ostatnie miejsce wspólnego pobytu, a nie wieloletnie zamieszkiwanie pod wcześniejszym adresem. Gdy nie można ustalić miejsca zamieszkania pozwanego to pozew należy skierować do sądu miejsca zamieszkania powoda.

Należy pamiętać aby w pozwie wskazać numery PESEL powoda i pozwanego, aktualny adres pozwanego, sprecyzować żądanie w zakresie: winy, władzy rodzicielskiej, alimentów, kontaktów z dziećmi, dowody na swoje twierdzenia, sygnatury wcześniejszych spraw sądowych jakie toczyły się między małżonkami, a także załączyć aktualne  akty stanu cywilnego (akty urodzenia niepełnoletnich dzieci, akt małżeństwa) i kopię pozwu. Od składanego pozwu, należy uiścić opłatę w wysokości 600 zł. Sąd orzeka rozwód z winy jednego z małżonków, z winy obojga małżonków lub bez orzekania o winie.

Każdy z małżonków może żądać, aby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód, jednak sąd nie orzeknie rozwodu, gdy żąda go jedno z małżonków wyłącznie winne rozkładu pożycia, chyba że drugie z małżonków wyrazi zgodę albo odmowa zgody byłaby sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, oraz gdy w wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków. Sąd dokonując oceny wpływu rozwodu na dobro dzieci stron, porównuje sytuację dziecka przed rozwodem z prawdopodobną sytuacją dziecka po rozwodzie. Rozwód nie zostanie orzeczony jeżeli w jego następstwie gwarancja prawidłowego rozwoju dziecka będzie mniejsza niż w przypadku utrzymania małżeństwa. Wskazana przesłanka nie dotyczy dzieci pełnoletnich, dzieci tylko jednego z małżonków oraz dzieci pozostających pod faktyczną opieką, które nie są dziećmi jednego z małżonków. Natomiast, sąd oceniając przesłankę zasad współżycia społecznego bierze pod uwagę m. in. takie elementy jak czas trwania małżeństwa, wiek małżonków, stan zdrowia, czy zdolność do zaspokajania potrzeb życiowych.

Przebieg rozprawy rozwodowej. Sprawę prowadzi sędzia przewodniczący oraz dwóch ławników. Na sali sądowej obecni są sędzia, ławnicy, małżonkowie i ewentualnie ich pełnomocnicy, na sali nie powinny być obecne inne osoby ponieważ sprawy rozwodowe odbywają się bez udziału publiczności. Pierwsza rozprawa rozpoczyna się od kilku pytań kierowanych przez sędziego do małżonków, które mają na celu ustalenie czy i od kiedy małżonkowie nie prowadzą wspólnego gospodarstwa, jaka jest sytuacja dzieci, czy toczyły się inne sprawy rodzinne oraz czy istnieje szansa na uratowanie małżeństwa. Następnie, sąd przesłuchuje świadków, oczywiście w obecności stron, które mają prawo brać udział w przesłuchiwaniu świadków, a w szczególności zadawać im pytania.  Kolejnym etapem jest przesłuchanie stron (najpierw zeznaje powód, potem pozwany), podczas którego każda ze stron może odnieść się do przeprowadzonych dowodów, a także przedstawić swoje poglądy. Po przesłuchaniu stron sąd wydaje wyrok, co może odbyć się na ostatniej rozprawie, ale może też być odroczone na okres do dwóch tygodni (tzw. publikacja wyroku). Obecność na ogłoszeniu wyroku nie jest obowiązkowa, ale treść wyroku należy ustalić samodzielnie.

Rozwód poza formalnym rozwiązaniem małżeństwa, wywołuje także szereg skutków, a do najważniejszych z nich należą: powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej (każdy z małżonków zachowuje majątek nabyty po orzeczeniu rozwodu i zarządza nim samodzielnie, po uzyskaniu rozwodu w każdym czasie możliwe jest wszczęcie postępowania o podział majątku dorobkowego), brak dziedziczenia ustawowego między małżonkami, wpisanie wzmianki do aktu małżeństwa o rozwiązaniu małżeństwa, ustalenie winy rozkładu pożycia (rozstrzygnięcie to nie jest obligatoryjne, ale samo orzeczenie o winie ma wpływ na wysokość ewentualnych roszczeń alimentacyjnych pomiędzy byłymi małżonkami), ustalenie sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej nad wspólnymi dziećmi, ustalenie wysokości świadczeń alimentacyjnych, możliwość powrotu do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa.